برخی از شخصیّتهای بزرگ اهل سنّت و معاصر «ابن تیمیّه»، مطالب وی را به نقد کشیده، و برخی دیگر کتابهایی مستقلّ در بطلان نظریات او تألیف کردند، مانند: «تقی الدین سُبکی» در گذشته 756، دو کتاب به نامهای «الدرّة المضیّة فی الردّ علی ابن تیمیّة» و «شفاء السقام فی زیارة خیر الأنام» نوشت.
بر کتاب شفاء السقام، ملاعلی قاری فقیه مشهور حنفی مقیم مکه در گذشته 1014، شرح محققانه به نام «شرح شفاء السقام» نوشته است.
و محمد بن ابی بکر أخنائی متوفای 763 کتابی به نام «المقالة المرضیّة فی الردّ علی ابن تیمیة» نوشت و با احادیث معتبر و ادله محکم، نظریه ابن تیمیه را ردّ کرد، و ابن تیمیه وقتی آن کتاب را دید پاسخی به نامی «رد أخنائی» بر او نوشت.
علی بن محمد سمهودی شافعی مصری متوفای 911، شیخ الاسلام مدینه کتاب گرانسنگی به نام «وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی» نوشت و مفصل در باره زیارت، شفاعت، توسل و استغاثه به حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم)بحث محققانه کرده.
علاوه بر کتب یاد شده کتابهای دیگری نیز توسط علمای اهل سنت در نقد افکار ابن تیمیه نوشته اند که به برخی از آنان اشاره می شود:
«خیر الحجة فی الرد علی بن تیمیه فی العقاید» تألیف: احمد بن حسین بن جبریل شهاب الدین شافعی.
«الدرة المضیئة فی الرد علی ابن تیمیه» تألیف: محمد بن علی شافعی دمشقی کمال الدین معروف به ابن زملکانی.
«دفع شبه من شبّه و تمرّد» از: تقی الدین ابو بکر حصنی دمشقی متوفای 829 هـ.ق). این کتاب از مکتبه الازهریه للتراث به صورت افست چاپ شده است، 127 صفحه وزیری و در سال 1418 با تحقیقات و فهارس به نام «دفع الشبه عن الرسول (ص) و الرساله» در 256 صفحه چاپ شده است.
«الرد علی ابن تیمیه» تألیف: عیسی بن مسعود منکاتی.
«الرد علی ابن تیمیه فی الاعتقادات» تألیف: محمد حمید الدین حنفی دمشقی فرغانی.
«رد علی الشیخ ابن تیمیه» تألیف: شیخ نجم الدین بن ابی الدر البغدادی.
«رساله فی الرد علی ابن تیمیه فی التجسیم و الاستواء و الجهة» تألیف: شیخ شهاب الدین احمد بن یحیی کلابی حلبی، متوفای733، معاصر ابن تیمیه.
«رساله فی الرد علی ابن تیمیه فی مسألة حوادث لا اوّل لها» تألیف: شیخ بهاءالدین عبدالوهاب بن عبد الرحمن اخمینی شافعی معروف به مصری متوفای 763. این کتاب با تحقیقات و شرح عبارات. سعید عبد الطیف از عمان اردن دار السراج در سال 1419ه، 1998م چاپ شده است.
«رساله فی مسئله الزیارة فی الرد بن تیمیه» تألیف: محمد بن علی مازنی.
«سیف الصقیل» فی رد ابن تیمیه و ابن قیم. مؤلف: نفی الدین السبکی. این کتاب هم در مصر چاپ شده است.
«شرح کلمات الصوفیه أو الردّ علی ابن تیمیه» مؤلف و جامع: محمود محمود الغراب. این کتاب از مطبع زید بن ثابت مشتمل بر 462 صفحه چاپ شده است و موضوع آن رد گفته های ابن تیمه درباره ابن عربی و صوفیه از کلمات ابن عربی (560 638ه.ق) رد شده است.
«فتاوی الحدیثیه» تألیف: احمد شهاب الدین بن حجر هیثمی مکی متوفای 974،. به صورت افست از استانبول چاپ شده است. (تاریخ 1414ه، 1994م). در رد این کتاب ابن آلوسی نعمان بن محمود آلوسی بغدادی (1317،1252هـ ) کتابی به نام «جلاء العنین فی محاکمه الاحمدین» نوشته است.
«المقالات السنیّة فی کشف ضلالات ابن تیمیه» تألیف: شیخ عبد الله بن محمد بن یوسف هروی معروف به حبشی مفتی هرو متوفای 1328). مفتی هرر که از یکی از مناطق صومال افریقه است این کتاب را در چهارده مقالات تحریر کرد و هر مقاله انحرافات ابن تیمه را نشان داد. این کتاب از دار المشاریع بیروت چهارمین بار در سال 1419هـ، 1998م چاپ شده است.
«نجم المهترین برجم المعتدین» فی رد ابن تیمیه مؤلف: فخر ابن معلم قرشی.
علی علوی ::: یکشنبه 87/3/5::: ساعت 9:23 عصر
